یکی از انواع محصولات ترموپلاست پرکاربرد و مفید، نایلونها هستند. از نایلون در تولید صنایع مختلف کشاورزی، دامداری، ساختمانی، صنعت بستهبندی و نیز برای حمل و نقل کالاهای خریداری شده استفاده میشود. نایلونها از مواد پلیمری تشکیل شدهاند که خواص و ویژگیهای شیمیایی و فیزیکی فوقالعادهای دارند. نایلون بسیار نرم و انعطافپذیر بوده و در طرحها و سایزهای مختلف قابل تولید است. اگر مایل هستید با این محصول، سایر خواص و ویژگیهای آن بیشتر آشنا شوید، این مقاله را تا پایان دنبال نمایید.
نایلون چیست؟
نایلونها از فیلمهای دمشی پلیاتیلن با گریدهای مختلف یا پلیپروپیلن تولید میشوند که چهار نوع عنصر کربن، نیتروژن، هیدروژن و اکسیژن در فرآیند تولید آن نقش اساسی دارد. با فراهم آوردن این عناصر و ترکیباتی خاص در کنار یکدیگر و نیز شرایط ویژه تولید برای مواد اولیه، خاصیت انعطافپذیری و چقرمگی در آنها به وجود میآید. به طور کلی نایلونها از پلیمرهای دارای ساختار پلیآمیدی تشکیل میشوند. نایلونها با درجههای مختلفی قابل تولید هستند که بهترین آن 6 و 6.6 است.
تاریخچه نایلون
تاریخچه پیدایش نایلون به سال 1935 برمیگردد که فردی به نام والاس کاروترز در یک مرکز تحقیقاتی موفق به کشف فرمول آن شد. در واقع او با استفاده از دانش شیمی و فناوری، به فرمولاسیون ویژه ساخت نایلونها از مولکولهای پلیمری دست یافت. به مرور زمان مصرف نایلونها در بین عموم مردم گستردگی پیدا کرد و در فواصل سالهای 1938 تا 1940 اولین جورابهای زنانه ساخته شده از مواد پلاستیکی وارد بازار شد.
اینکه چرا تا آن زمان از نایلونها در ساخت محصولات مختلف استفاده نمیشد، به مشکلات کمبود مواد ابریشمی در جریان جنگ جهانی اول مربوط میشود. از این رو با کمبود ابریشم، تولیدکنندگان روی به سوی تولید محصولات قابل ساخت با مواد شیمیایی و پلیمری آوردند. از آن زمان به بعد، نایلون به جای ابریشم استفاده میشد و به مرور الیافهای مصنوعی جانشین الیافهای طبیعی شدند.
در زمان جنگ جهانی دوم نیز برای ساخت چترهای نجات و تایر خودروهای نظامی از مواد پلیمری استفاده میکردند. بعد از آن محصولات پلیمری به سراسر دنیا شناسایی شد و به دلیل ارزان بودن مورد استقبال فراوان قرار گرفت.
انواع نایلون
نایلونها با توجه به ویژگیها و کاربردی که دارند به انواع مختلفی تقسیم میشوند. در این بخش به برخی از رایجترین انواع آن اشاره شده است.
نایلون عریض
این نایلونها همان طور که از اسم آنها مشخص است در ابعاد بزرگ و به صورت عریض تولید میشوند. تولیدکنندگان نایلونهای عریض، آن را به صورت تک لایه، دو لایه و چند لایه در ضخامتهای گوناگون تولید میکنند. نایلون عریض با ویژگیهای آنتی یووی و به شکل رول به بازار عرضه میشوند. نایلونهای عریض با عنوان پلاستیک کشاورزی نیز شناخته شدهاند زیرا در گلخانهها و مزارع کشاورزی مورد استفاده فراوان قرار میگيرند. نمونهای از کاربرد نایلون عریض در بخش کشاورزی میتوان مالچپاشی، مسقف سازی محل پرورش قارچ و ساخت پوشش برای سقف گلخانهها را نام برد. سایر کاربردهای پلاستیک عریض شامل عایق بندی کف استخرها و بناهای ساختمانی و همچنین روکش مصالح ساختمانی برای محافظت در برابر باد و باران است.
نایلون استرچ
نوع دیگری از نایلون، استرچ گفته میشود که ویژگیهای منحصر به فردی دارد. پلاستیک استرچ از قابلیت کشسانی بالایی برخوردار است و در دو سطح خانگی و صنعتی مورد استفاده قرار میگیرد. کاربرد خانگی آن در بخش بستهبندی صنایع غذایی و دستی است و در بخش صنعتی به عنوان استرچ پالتبند استفاده میشود. نایلونهای استرچ به دو نوع غذایی و پالتبند دستهبندی میشوند. استرچ غذایی در بستهبندی مواد غذایی به منظور حفظ تازگی و طراوت آنها کاربرد دارد. زیرا این نایلونها از رسیدن عوامل خارجی و هوا به داخل بسته محتوی غذا جلوگیری میکنند. استرچ پالتبند بیشتر در صنعت مورد استفاده قرار میگیرد. نایلونهای پالت به منظور جلوگیری از تکان و لرزش در هنگام حمل و نقل محصولات بستهبندی استفاده میشوند. استرچهای پالت همچنین برای محافظت از نفوذ گرد و غبار و ضربه در هنگام جابجایی مبلمان، لولهها و پروفیلها مورد استفاده قرار میگیرند.
نایلون شرینک
نایلونهای شیرینگ، در اثر حرارت، جمع شده و به دور محصول پیچیده میشوند. به این طریق که با استفاده از دستگاههای شیرینگ پک اتومات یا نیمه اتومات، پلاستیک شیرینگ به دور محصول پیچیده خواهد شد. از این نایلونها جهت پک کردن انواع نوشيدنيها، آب معدنی و … استفاده میشود. این نوع نایلونها در برابر حرارت و افزایش دما حساس هستند و به سرعت دچار تغییرات خواهند شد. نایلون شیرینگ در آستانه دمایی 160 تا 220 درجه دچار تغییر حالت شده و جمع میشوند. همان طور که گفته شد این نایلونها در وکیوم کردن محصولات غذایی مانند قوطیهای انواع کنسرو و تن ماهی کاربرد دارند.
نایلون فروشگاهی
یکی از پرکاربردترین انواع نایلون، پلاستیک فروشگاهی است که به منظور حمل کالاهای خریداری شده استفاده میشود. نایلونهای فروشگاهی از مرغوبیت بالا برخوردار هستند و در فروشگاهها و بوتیکهای لوکس و مدرن مورد مصرف قرار میگیرند. این نایلونها در انواع مختلف دسته زنبیلی، دسته رکابی، دسته موزی، دسته بندی و دسته تقویت به بازار عرضه میشوند. کیسه فروشگاهی در ابعاد، طرح و رنگهای مختلف قابل سفارش است. کیسههای فروشگاهی با قابلیت چاپی که دارند به عنوان کیسه خرید تبلیغاتی نیز کاربرد دارند.
نایلون پشت چسبدار
این نایلونها به منظور حفاظت از محصول در برابر خط و خش و همچنین ضربه مورد استفاده قرار میگیرند. نایلونهای چسبنده خیلی راحت بر روی کالا نصب شده و به راحتی جدا میشوند. نایلونهای پشت چسبدار برای محصولات پلاستیکی، فلزی و چوبی مناسب هستند که از خراشیدگی محصول به نسبت قابل توجهی جلوگیری میکنند. نمونههایی از این نایلونها همان گلسهای تلفن همراه، تلویزیون، لپ تاب و سایر وسایل الکترونیکی است. در کابینتهای چوبی نیز جهت حفاظت از بدنه و درب کابینت از خط و خش، این نوع نایلونها کاربرد دارند.
نایلون بسته بندی
یکی دیگر از انواع نایلون، بسته بندی است. این نایلونها به صورت لفافی بر روی محصول کشیده میشود. نمونههایی از نایلون بستهبندی شامل کیسههای شیر، دوغ، نایلونهای ویژه پوشک، دستمال کاغذی، دستمال مرطوب و … است. این نایلونها مرغوبیت و انعطافپذیری بالایی دارند و دارای قابلیت چاپپذیری نیز هستند.
جمع بندی
نایلون جزو محصولات ترموپلاست پر مصرف است که در صنایع بستهبندی، کشاورزی، ساختمانسازی و … کاربرد دارد. نایلونها بر اساس ویژگیها و نوع کاربردی که دارند به انواع مختلفی تقسیم میشوند. هر کدام از انواع آن در ابعاد و ضخامتهای مختلف قابل تولید هستند. برخی از رایجترین نایلونهای کاربردی در صنعت شامل شیرینگ، استرچ، عریض، نایلون پشت چسبدار و بستهبندی است. از مهمترین ویژگی نایلونها میتوان به انعطافپذیری و قابلیت چاپپذیری آنها اشاره کرد.